Jak rozwijać inteligencję?

Czy inteligencja jest czymś danym raz i niepodlegającym większym zmianom w dorosłym życiu? Trafiłam na badanie, którego wyniki odpowiadają na powyższe stanowczym
NIE!

I choć mogłoby się wydawać to nierealne uznałam, że to co mi się wydaję przegrywa z kretesem w pojedynku z wiedzą ludzi, którzy swoje życie i karierę poświęcili na wieloletnie zgłębianie danego zagadnienia. Często bowiem negujemy słowa innych, gdyż są one niezgodne z naszymi doświadczeniami. I o ile łykanie wszystkiego, jak pelikan jest czymś, do czego absolutnie nie zachęcam (wręcz odradzam), tak podważanie bez krytycznego spojrzenia na problem nie jest również najlepszym rozwiązaniem. Krytyczne myślenie nie polega, jak mogłoby się wydawać, na krytykowaniu. Główną jego myślą jest gotowość do analizy problemu lub przedmiotu na podstawie faktów. A pamiętaj, że myślenie to ważny krok w rozwoju inteligencji!

Oczywistym jest wpływ genów na naszą inteligencję, przez co potencjał z jakim przychodzimy na świat nie jest równy u każdego. Nasze zdolności jednak nie podlegają ograniczeniom. David Shenk powiedział: „inteligencja nie jest nam dana, aby ją mierzyć, ale aby ją rozwijać”. Do tezy przyłącza się Stephen Ceci, który wyjaśnia, że poziom inteligencji w ciągu życia może zmieniać swój poziom w obu kierunkach, w zależności od środowiska rodzinnego, szkolnego, czy pracy.

Ponadto Ceci zaobserwował w wyniku swoich badań ciekawą zależność. Inteligencja dzieci w wieku szkolnym obniżała się podczas wakacji i wzrasta podczas roku szkolnego. Wyjątek stanowiły dzieci uczestniczące w obozach letnich.

Pomyśl chwilę o sobie. Czy nie zaobserwował_ś u siebie zmian w sposobie mówienia, a nawet myślenia, czy spędzania wolnego czasu w wyniku zmiany otoczenia (nowa praca, nowe miasto, nowi znajomi)?

Nasz mózg jest neuroplastyczny, a zatem przebudowuje się w wyniku zmian które mu serwujemy. Pisałam o tym przy okazji tematu koncentracji, który podjęłam w ramach 14-dniowego wyzwania KaWKa. Jeśli interesuje Cię ten temat, możesz go bezpłatnie pobrać tu ............. lub pójść krok dalej i zapoznać się z Wyzwaniem ............

Wiemy już, że rozwijanie inteligencji jest możliwe na każdym etapie życia. Pozostaje pytanie w jaki sposób to robić? W końcu jesteśmy różni, a zmuszanie siebie lub kogoś do wykonywania czynności, które nie sprawiają przyjemności z pewnością nie przynoszą zamierzonych skutków. Z pomocą przychodzi lista 15 hobby rozwijających inteligencję, która powstała w wyniku badań dokonanych w lipcu 2020r. 4694 wolontariuszy zostało poddanych testowi ilorazu inteligencji. Badał on m.in. myślenie logiczne, zdolności poznawcze oraz umiejętność rozwiązywania problemów. Należy nadmienić, że grupa badana należała do jednostek o przeciętnym poziomie inteligencji, gdyż ich początkowy wynik IQ mieścił się w zakresie 92-104. Każdy wolontariusz przez 6 miesięcy w sposób regularny wykonywał jedną z piętnastu aktywności Po pół roku dokonano ponownego badania IQ i porównano wyniki.

Oto one:

15. Szycie +1,03%

Umiejętność szycia kształtuje wiele umiejętności, jak chociażby precyzję, zdolności manualne , rozwiązywanie problemów, czy koncentrację i cierpliwość. Zwłaszcza dwie ostatnie mają niebagatelny wpływ na rozwiązywanie wszelkiego rodzaju testów, co może mieć pewne przełożenie na wyniki badania. W niczym to jednak nie umniejsza pozytywów, jakie niesie ze sobą regularne praktykowanie tego hobby.

14. Granie w gry planszowe +2%

W 2015 roku miałam okazję być członkiem kadry na Campie, w ramach którego odbywały się różne obozy tematyczne. Odbywał się tam obóz o tajemniczej nazwie Gildia Gier. Muszę przyznać, że jego uczestnicy byli najbardziej kontaktowymi dzieciakami. Sposób ich wypowiedzi, zarówno pod względem doboru słów, ale i ich treści był oszałamiający. Dlatego absolutnie nie dziwi mnie obecność w tym rankingu tego hobby. Oczywiście im trudniejsza, bardziej rozbudowana i wymagająca gra, tym większy rozwój intelektualny.

13. Prowadzenie dziennika +3,26%

Powtórne przeżycie dnia poprzez spisanie minionych wydarzeń bardzo dobrze ćwiczy pamięć, kreatywność oraz zdolności językowe. Dodatkowo pozwala dostrzec zależności i konsekwencje przeżytych wydarzeń i wyciągać z nich wnioski, co może być dobrą podwaliną pod rozwój myślenia krytycznego.

12. Malowanie gotowych wzorów +3,96%

Kształtowane umiejętności zazębiają się z tymi, które rozwijane są przy okazji szycia, jednak efekty zdecydowanie wyższe. W przypadku malowania mamy większy kontakt ze sztuką w czystej postaci. Poczucie estetyki, piękna i wykorzystanie palety kolorów niezwykle mocno angażuje prawą półkulę mózgu.

11. Pisanie +4,12%

Kuba Wojewódzki, Marcin Prokop, Radek Kotarski, Remigiusz Mróz to kilka nazwisk, które jako pierwsze przychodzą mi na myśl, kiedy poszukuję związku między osobą, która obcuje ze słowem pisanym, a prezentowaną inteligencją. I choć dwóch pierwszych panów kojarzymy głównie z ekranu, to mają oni ta swoim koncie obok książek, setki artykułów napisanych w ramach „nieekranowej” kariery dziennikarskiej. Naturalnie tworzenie tekstów nie jest bynajmniej jedynym źródłem inteligencji fantastycznej czwórki, to z pewnością ma ono niebagatelne znaczenie. Przemawia za tym ponad 4-procentowy wzrost IQ po zaledwie pół roku aktywności pisarskiej.

10. Próbowanie nowych przepisów +4,17%

Pierwszą dziesiątkę otwiera dość nieoczywista i zaskakująca czynność. Mamy tu jednak do czynienia ze słowem klucz, które wyjaśnia wszystko – NOWYCH. Warto również zwrócić uwagę na fakt zaangażowania dodatkowego zmysłu, jakim jest smak. Im więcej zmysłów angażujesz, tym większą część mózgu uaktywniasz. Im więcej obszarów mózgu wykorzystujesz, tym bardziej zwiększasz jego moc i możliwości.

9. Tworzenie i edytowanie wideo +4,26%

Pozostając w temacie angażowania wielu obszarów mózgu przechodzimy do kolejnej umiejętności, która tego wymaga. Lewopółkulowe zdolności techniczne i logiczne spotykają się tutaj z prawopółkulowym poczuciem estetyki, kreatywnością i wyobraźnią. Jest to tzw. synchronizacja półkul, o której można usłyszeć przy okazji nauki żonglowania. Jednak jest wiele prostszych ćwiczeń na jej rozwijanie już u dzieci w wieku wczesnoszkolnym, dlatego jeśli temat jest dla Ciebie interesujący i chcesz uzyskać więcej wiedzy, a także materiały w formie pdf oraz wideo i zacząć przygodę z synchronizacją kliknij poniżej.

8. Granie w gry +4,81%

Ok, tutaj będzie trochę kontrowersyjnie. Jednak podobnie jak w przypadku planszówek – gra grze nierówna. Wbrew pozorom opanowanie pozornie prostych i błahych gier takich jak FIFA wzmaga rozwój spostrzegawczości, koncentracji, rozwiązywania problemów, myślenia przestrzennego, strategicznego, kontroli i precyzji ruchów oraz zdolności manualnych. Nie wierzysz? Spróbuj. Chwyć za pada i staraj się nie wciskać wszystkich przycisków jednocześnie, byleby wykonać jakiś ruch – mission impossible.

7. Ogrodnictwo +5,1%

Przyznaję bez bicia – absolutnie się tego tutaj nie spodziewałam. Na pierwszy rzut oka ogrodnictwo wrzuciłabym do rutynowych, mało rozwijających i nużących czynności. ALE! Jestem już bardziej świadoma i widzę ogrom korzyści rozwojowych płynących z tego hobby. Mamy tutaj do czynienia z przypadkiem podobnym do wcześniej wspomnianego szycia, malowania, czy gotowania nowych dań. Zdolności takie jak koncentracja, organizacja pracy, poczucie estetyki, kontrola ruchów rąk czy styczność z nowymi, wymagającymi odmiennych działań roślinami wsparta zostaje o myślenie przestrzenne oraz umiejętność długoterminowego planowania. Dodatkowo jest to pierwsza aktywność wykonywana w naturze, co w połączeniu z jej spokojnym charakterem przyczynia się do dotlenienia całego organizmu oraz redukcji stresu, które mają ogromny wpływ na funkcjonowanie mózgu.

6. Nauka nowego języka +5,88%

Ustaliliśmy już, że mózg kocha nowe. Wyobraź sobie co dzieje się tam w środku, kiedy nowe staje się WSZYSTKO. Nowe słowa widziane i słyszane, nowe zasady gramatyczne, nowa melodia języka. Absolutna bomba rozwojowa. Zaangażowanie obu półkul i tworzenie nowych połączeń neuronalnych między nimi niesamowicie rozwija mózg. Dodatkowo nauka języków stanowi świetną prewencję przed chorobami takimi jak Alzheimer, czy demencja. Twierdzisz, że nie masz talentu do języków lub nauki czegokolwiek? A czy oprócz przedstawienia materiału ktokolwiek przekazał Tobie informację jak się go nauczyć? To trochę tak, jakby dać auto, ale bez kluczyków i dziwić się, że nie jeździ. Tak się składa, że ja mam odpowiednie narzędzia i chętnie się z Tobą nimi podzielę.

5. Medytacja +6,38%

Chris Kocher z Binghamton University odnotował wzrost sprawności mózgu u grupy swoich studentów już po 8 tygodniach regularnej praktyki trwającej 10-15 minut dziennie. Dotyczyły one obszarów mózgu, odpowiedzialnych za czujność chwili obecnej i błyskawiczne łączenie faktów.
Ten kto miał styczność z medytacją prawdopodobnie potrzebował jej w celu zapanowania nad swoimi myślami i emocjami. Podczas rozwoju struktur odpowiedzialnych za stan „tu i teraz” dochodzi do degradacji obszarów odpowiedzialnych za tzw. „wędrówki myśli”, rozpamiętywanie przeszłości, czy wybieganie w przyszłość. Medytacja stanowi zatem naukowo udowodniony efekt 2 w 1, a dodatkowo przy regularnym treningu przynosi szybkie rezultaty oraz zwiększa IQ. Nic tylko medytować!

4. Czytanie +7,07%

Tak prosta, dostępna i tania forma rozwoju. Każdy potrafi czytać. Dzięki dostępowi do Internetu jesteśmy w stanie zamówić każdą dostępną w naszym kraju książkę i to w najniższej cenie. Dodatkowo w każdym mieście znajduje się biblioteka, umożliwiająca dostęp do ogromu pozycji, które można wypożyczyć kompletnie za darmo! Czytanie każdej interesującej nas książki poprawia pamięć, koncentrację, redukuje stres, opóźnia starzenie się mózgu, rozwija erudycję i wyobraźnię. Dlaczego więc ponad połowa Polaków nie czyta rocznie nawet 1 książki? Dlaczego dzieci nie lubią czytania? Poświęciłam temu sporo rolek i postów na Instagramie oraz osobny wpis, dlatego jeśli chcesz poznać odpowiedzi na powyższe pytania zajrzyj do nich.

3. Ćwiczenia fizyczne +7,37%

Naukowcy z Niemieckiego Centrum Chorób Neurodegeneracyjnych zaobserwowali wzrost objętości istoty szarej w mózgu u osób aktywnych fizycznie, zarówno dzieci, dorosłych, jak i seniorów. Ilość masy szarej jest skorelowana ze zdolnościami intelektualnymi, głównie poznawczymi, a zatem umiejętnością postrzegania rzeczywistości, przyswajania wiedzy oraz przetwarzania informacji.

2. Robienie na drutach +9,68%

Wygląda na to, że wszelkie prace motoryczne, zwłaszcza w obrębie motoryki małej, wymagające precyzji wspaniale rozwijają mózg i opóźniają procesy starzenia. I choć szycie i robienie na drutach mogłoby wydawać się podobnym zajęciem, to można zauważyć tu pewną zależność – im bardziej złożona jest czynność manualna, tym większy jej wpływ na rozwój inteligencji. Nie znalazłam jednak badań, które potwierdziłyby te tezę. Ciekawe jak w zestawieniu wypadłyby popularne dziś makramy?

1. Nauka gry na nowym instrumencie +9,71%

Zwycięzca może być tylko jeden. W ciągu 6 miesięcy wzrost IQ o 10 punktów zapewnia nauka gry na nowym instrumencie. Nowy język (nuty), nowa czynność motoryczna (chwyty), nowe utwory (przez cały czas muzykowania), nowe dźwięki (wrażliwość i trening słuchu). Nowe, nowe, nowe! Dodatkowo zaangażowanie bardzo wielu zmysłów. Gra na instrumencie wymaga także ponadprzeciętnej koordynacji ruchowej (synchronizacja półkul), a także wspomnianych chwilę wcześniej zdolności w obrębie małej motoryki (wiem co mówię, gram na trzech). Pamiętaj, że nie musi to być od razu najdroższy instrument u najwybitniejszego nauczyciela. Keyboard, ukulele, czy kalimbę w Internecie zakupisz już za 100-200 zł. Z kolei YouTube jest wypełniony tutorialami dla początkujących i bardziej zaawansowanych. Dziś wystarczy chcieć się rozwijać. W reszcie pomoże Internet.

A co jeśli żadna powyższa pasja do nas nie przemawia?

Tym co zabija rozwój jest rutyna. I choć jest ona w życiu ważna, gdyż zapewnia pewien schemat, porządek i poczucie bezpieczeństwa, tak w nadmiarze, po cichutku niesie ze sobą przykre konsekwencje. Słowem kluczowym w kwestii rozwoju mózgu jest słowo NOWY. Wszystko co nowe ma ogromne znaczenie dla rozwoju. Dlatego dla tych bardziej opornych na nowe pasje można równolegle prowadzić nieco mniej radykalne i bardziej przyziemne działania, jak choćby:

spacer po mniej znanych ulicach miasta
powrót do domu inną drogą niż zwykle
podróż do nowego miejsca (kraj/miasto/hotel)
poznawanie nowych ludzi
inny niż zwykle sposób na spędzenie wieczoru (nowy serial się nie liczy)

Źródła: